De belangrijkste kengetallen voor de beoordeling van de financiële positie van de gemeente zijn de schuldquote en de solvabiliteit. Die geven een indicatie of de kapitaallasten en mogelijke tegenvallers in de begroting kunnen worden opgevangen. Maar voor een juiste beoordeling moeten alle kengetallen in samenhang worden bezien. Juist gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding kunnen de cijfers een goed beeld geven van de financiële gezondheid van de gemeente Westland.
De uitgangspunten voor de schuldquote en solvabiliteit ultimo 2023 waren in de basis gezond. Ten opzichte van de stand in de jaarrekening 2023 nemen de vaste schulden in onze huidige begroting met € 155 miljoen toe. De schuldquote stijgt daarmee naar een piek van afgerond 134% in 2027. Deze toename wordt mede veroorzaakt door de investeringen in de Flora Gebiedsontwikkeling.
De toename van de vaste schuld wordt gedempt door de opbrengst uit grondverkopen. De afname van de grondvoorraden als gevolg van grondverkopen blijkt uit het kengetal grondexploitatie. Daarmee wordt ook de afhankelijkheid van de voortgang van de grondvoorraden duidelijk. Wanneer deze achterblijven bij de prognose loopt de schuld harder op en stijgt de schuldquote tot boven de door de VNG als kritisch gestelde norm van 130%. Dit beperkt de ruimte om nieuwe investeringsambities te kunnen uitvoeren.
Geplande investeringen zorgen ervoor dat de eigen vermogenspositie van de gemeente de komende jaren afneemt, de schuldpositie neemt toe. Een relatief groter deel van de bezittingen wordt gefinancierd met vreemd vermogen. Daardoor neemt ook de solvabiliteitsratio over de jaren af van 36,8% ultimo 2023, naar 28,3% aan het einde van de begrotingsperiode. Dit blijft echter binnen de door de VNG gestelde norm van minimaal 20%.
Het kengetal voor de begrote woonlasten, de belastingcapaciteit voor de Westlandse inwoners, is de afgelopen jaren verbeterd. De woonlasten voor de Westlandse inwoners worden in 2025 110,2% ten opzichte van het landelijke gemiddelde. Dit was 112,8% in 2023 en in 2024 wordt 112,0% begroot.
Hoewel het algemene beeld van de financiële gezondheid van de gemeente de komende jaren tijdelijk verslechtert , blijven de financiële kengetallen na verwerking van de financiële effecten van de investeringen binnen de VNG normen. De voortgang in geplande afname van grondvoorwaarden is hierbij een voorwaarde. Er blijft wel nog ruimte over om de inkomsten uit woonlasten te verhogen om tegenvallers op te vangen.